By mieszkańcy i turyści oddychali pełną piersią
Obszar Natura 2000, pomniki przyrody, rzeka Wieprzówka, zabytki, kompleksy stawów rybnych – takie cenne przyrodniczo i kulturowo miejsca znajdziemy na terenie rolniczej gminy Wieprz. Zachęcają one turystów do odwiedzin przez cały rok. Niestety, w sezonie jesienno-zimowym problemem jest tu – podobnie jak w innych miejscowościach Małopolski i całego kraju – zanieczyszczenie powietrza.
Na terenie gminy nie ma bowiem zorganizowanego systemu ciepłowniczego. Większość mieszkańców ogrzewa swe domy piecami, paląc w nich często węglem złej jakości – najtańszym, niespełniającym norm. Nierzadko w piecach lądują też śmieci. Jeśli do tego dodamy jeszcze fakt, że często kotły węglowe mają niską sprawność, a budynki mieszkalne są nieocieplone, więc zużywa się więcej paliwa – to receptę na smog mamy gotową.
Inne przyczyny zanieczyszczenia powietrza to ukształtowanie terenu (Wieprz graniczy z górami Beskidu Małego, przewietrzanie jest utrudnione) oraz bliskość terenu uprzemysłowionego powiatu oświęcimskiego. Gmina znajduje się też w obszarze znacznego oddziaływania zanieczyszczeń pochodzących z województwa śląskiego. – Problemem jest również niski stopień wykorzystania odnawialnych źródeł energii, zarówno w sektorze mieszkaniowym, jak i komunalnym – przyznaje Artur Penkala, kierownik referatu zarządzania kryzysowego i rozwoju gminy w Urzędzie Gminy Wieprz. Jak mówi, z inwentaryzacji wykonanej na potrzeby Programu Ograniczania Niskiej Emisji (PONE) wynika, że na tym terenie 93 proc. gospodarstw nie korzysta w ogóle z OZE.
Mając świadomość wszystkich tych problemów, władze gminy Wieprz prowadzą szereg działań celem poprawy jakości powietrza. Jedną z najważniejszych inwestycji była tu wymiana 68 nieekologicznych kotłów węglowych na nowe kotły gazowe oraz nowoczesne kotły węglowe spełniające wymogi PONE.
To jednak nie koniec walki z niską emisją. W zeszłym roku gmina przeprowadziła ankietę wśród mieszkańców zainteresowanych likwidacją swych starych kotłów węglowych. Efektem tego było złożenie kolejnych wniosków w ramach PONE oraz jednego z programów Unii Europejskiej, zakładających wymianę następnych kilkuset kotłów. – Nasze działania na rzecz poprawy czystości powietrza wpisują się w uchwalony w zeszłym roku Plan Gospodarki Niskoemisyjnej. Dokument ten porządkuje proekologiczne przedsięwzięcia na terenie gminy Wieprz, jest także podstawą do planowania i realizacji nowych zadań – informuje Artur Penkala.
Gmina inwestuje również w termomodernizację budynków. W zeszłym roku poddano kompleksowej modernizacji m.in. remizę OSP w Wieprzu – dzięki ociepleniu 765 metrów kw. ścian obiekt stał się bardziej przyjazny dla środowiska. Kolejna warta wzmianki inwestycja to głęboka termomodernizacja budynków żłobka we Frydrychowicach i Szkoły nr 2 w Wieprzu (wraz z salą gimnastyczną). Projekt będzie realizowany w 2017 roku, przy udziale środków Unii Europejskiej. Władze gminy spodziewają się osiągnąć efekt ekologiczny w postaci zmniejszenia emisji dwutlenku węgla o ponad 38 ton na rok, a oszczędności na ogrzewaniu wyniosą ok. 30 tys. zł rocznie.
Podejmując walkę ze smogiem, nie można też zapominać o zanieczyszczeniach komunikacyjnych. Gmina Wieprz stara się więc sukcesywnie modernizować infrastrukturę drogową. Za przykład może tu posłużyć choćby położenie nakładki asfaltowej na ważnym odcinku drogi gminnej, łączącym drogę wojewódzką W781 z drogą powiatową K1743. Łącznik o długości 1,16 km stanowi alternatywny objazd oraz skrót dla kierowców chcących dotrzeć do drogi krajowej K52. – Ta inwestycja znacząco przyczyniła się do zmniejszenia emisji pyłów do atmosfery – podkreśla Artur Penkala.
Na koniec warto wspomnieć, że Wieprz przystąpił również do programu LIFE, realizowanego wspólnie z Województwem Małopolskim. Celem jest tu m.in. podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców.
Za swe działania na rzecz poprawy jakości powietrza gmina Wieprz otrzymała tytuł ekoLIDERA w tegorocznej edycji konkursu organizowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.
Małgorzata Chrapek, wójt gminy Wieprz:
W naszej gminie w sektorze mieszkalnym od 2015 roku wdrażany jest program wymiany starych kotłów grzewczych w gospodarstwach domowych na nowoczesne źródła ogrzewania. Prowadzimy także działania edukacyjne oraz informacyjne w zakresie możliwości pozyskania dofinansowania na prace termomodernizacyjne. W sektorze komunalnym zrealizowano już kilka projektów z zakresu termomodernizacji.
Bardzo nas cieszy, że działania podejmowane przez gminę zostały dostrzeżone przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. Nagroda ekoLIDERA to docenienie działań już zrealizowanych, ale oczywiście na tym nasze starania o czyste powietrze się nie kończą. W przyszłorocznym budżecie oraz w Wieloletniej Prognozie Finansowej na lata następne zabezpieczyliśmy kolejne fundusze na tak ważne inwestycje jak dalsza wymiana starych kotłów węglowych, termomodernizacja budynków użyteczności publicznej, a także działania edukacyjne. Gmina rozważa także dopłaty dla mieszkańców do ekologicznych paliw. Te przedsięwzięcia powinny w widoczny sposób przyczynić się do poprawy jakości powietrza na terenie naszej gminy.
Projekt „Ograniczenie niskiej emisji na terenie Gminy Wieprz”
* Koszt projektu: 546 756,87 zł
* Dofinansowanie z WFOŚiGW w Krakowie: 256 742,99 zł
Projekt „Termomodernizacja budynku OSP w Wieprzu”
* Koszt projektu: 66 986,40 zł
* Dofinansowanie z WFOŚiGW w Krakowie: 31 920,70 zł
Projekt „Plan gospodarki niskoemisyjnej dla gminy Wieprz”
* Koszt projektu: 35 046,99 zł