Byli użytkownikami wieczystymi gruntów, na których stoją ich domy. Teraz są właścicielami, ale w Poznaniu wiele osób ma wątpliwości
Koniec ery użytkowania wieczystego gruntów, na których znajdują się budynki czy lokale mieszkalne, garaże, miejsca postojowe. Ich użytkownicy stali się właścicielami terenu. Takich właścicieli jest w Poznaniu 50 tysięcy. Każdy z nich otrzymał lub dopiero otrzyma zaświadczenie o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Do tej pory poznański magistrat wydał ponad 14 tysięcy takich zaświadczeń.
– Jeśli ktoś go jeszcze nie dostał, to nie oznacza to, że nie jest właścicielem. Stał się właścicielem na mocy ustawy. Zaświadczenie ma tylko potwierdzać to jego prawo
– podkreśla Magda Albińska, dyrektor Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Poznania.
Zainteresowani mają jednak wiele pytań i wątpliwości, ponieważ sama ustawa była nowelizowana trzykrotnie, a poznańscy radni dwa razy podejmowali uchwały, by ich zapisy dostosować do zmienionych przez ustawodawcę przepisów. Jedno nie uległo zmianie. Dotychczasowi użytkownicy będą przez 20 lat wnosić opłatę w wysokości równej opłacie rocznej za wieczyste, obowiązującej w tym roku lub mogą wnieść opłatę jednorazową za przekształcenie z bonifikatą.
Zasada "dwóch miesięcy" przy jednorazowej opłacie przekształceniowej
Za zaświadczenie potwierdzające przekształcenie nie trzeba płacić, natomiast wydatek wiąże się z samym przekształceniem. Przez 20 lat będą wnosić opłatę równą opłacie rocznej za wieczyste, obowiązującej w 2019 r. Mogą wybrać drugą opcję i zapłacić jednorazowo, wtedy przysługuje im bonifikata.
– Ustawa dzieli osoby na dwie grupy. Pierwsza to ci, którzy otrzymali zaświadczenie do 30 listopada, druga to ci, którzy dostaną je po 30 listopada – wyjaśnia Magda Albińska.
Osoby z pierwszej grupy, jeśli chcą jednorazowo uiścić opłatę i skorzystać z bonifikaty, muszą o tym poinformować pisemnie WGN do 29 lutego 2020 r.
– W odpowiedzi prześlemy pismo o wysokości należności
– mówi Albińska. – Po otrzymaniu takiej informacji mieszkaniec ma dwa miesiące na wniesienie opłaty. Gdy to zrobi, to przysługuje mu 75-procentowa bonifikata za pełen okres 20 lat, w tym wlicza się już opłatę za 2019 rok. Jeśli tego nie zrobi, to traci bonifikatę i przez 20 lat płaci opłaty roczne.
Co z grupą, która otrzyma zaświadczenie po 30 listopada 2019 r.?
– W ich przypadku niezależnie od tego kiedy dostaną zaświadczenie obowiązuje zasada „dwóch miesięcy” – wyjaśnia Albińska. – Po otrzymaniu zaświadczenia taka osoba w ciągu dwóch miesięcy, zgłasza zamiar wniesienia opłaty jednorazowej. Gdy dostanie od nas informację o wysokości opłaty, znów ma dwa miesiące na jej uiszczenie.
Bonifikata przysługuje także wtedy, gdy zaświadczenie otrzymamy w 2020 r. lub latach późniejszych (przeszkodą mogą być np. problemy wieczysto-księgowe).
Do momentu wniesienia opłaty jednorazowej należy pamiętać o terminach uiszczania opłat rocznych. Opłata przekształceniowa za 2019 r. musi być wniesiona do 29 lutego 2020 r., za 2020 r. do 31 marca 2020 r. W kolejnych latach te opłaty trzeba uiszczać do 31 marca danego roku kalendarzowego. Jeśli ktoś wpłacił opłaty roczne za 2019 i 2020 rok, natomiast zaświadczenie dostanie np. 31 marca, a następnie zadeklaruje chęć opłaty jednorazowej, to zostanie ona skorygowana o należności za te dwa lata.
Grunty Skarbu Państwa
Część gruntów, które były w użytkowaniu wieczystym, należało do miasta, a część do Skarbu Państwa. W tym ostatnim przypadku także przysługuje bonifikata. Wynosi ona 60 proc., gdy opłata jednorazowa zostanie wniesiona w roku, w którym nastąpiło przekształcenie, 50 proc. w drugim roku – i tak wysokość bonifikaty spada o 10 proc. aż do szóstego roku po przekształceniu.
– Jeżeli jednak gmina wprowadziła korzystniejsze zasady, to wojewoda ma obowiązek wydać zarządzenie, stanowiące, że obowiązują one także na gruntach Skarbu Państwa
– twierdzi Albińska.
To oznacza, że w Poznaniu użytkownicy wieczyści gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe, które należą do Skarbu Państwa, także korzystają z ustanowionej przez radnych 75-proc. bonifikaty.
Garaże i miejsca postojowe
– Kolejną nowością jest przyznanie bonifikaty dla użytkowników garaży i miejsc postojowych. Wynosi ona 60 proc. przez okres 20 lat. Nie jest ona zależna od roku, w którym dana osoba zadeklaruje spłatę – mówi Albińska. – W tym przypadku również obowiązuje zasada „dwóch miesięcy”.
Bonifikata 99-procentowa
Niektórzy mogą skorzystać z 99-proc. bonifikaty od opłaty jednorazowej, niezależnie od tego czy są właścicielami domów na gruntach miasta czy Skarbu Państwa. Przysługuje ona osobom z orzeczoną niepełnosprawnością (stopień umiarkowany lub znaczny), członkom rodzin wielodzietnych, inwalidom wojennym i wojskowym, kombatantom, ofiarom represji wojennych i powojennych, osobom do 18 roku życia, u których stwierdzono nieodwracalne upośledzenie lub nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w okresie prenatalnym lub przy porodzie.
– Muszą one złożyć wniosek wraz z dokumentami potwierdzającymi na przykład, że są kombatantami – zaznacza Albińska.