Publikujemy fragmenty książki poświęconej współczesnym dziejom Sławna. Niektóre z działających tu organizacji zapisały się na trwałe na kartach miasta.
Sławieńska struktura Polskiego Związku Ogródków Działkowych zarządza działkami o powierzchni ponad 39 hektarów. Ogródki Działkowe zlokalizowane są przy ulicy Cieszkowskiego, po obu stronach Wieprzy oraz za cmentarzem komunalnym. Ogrody liczą 750 działek z tego użytkowanych jest 550 przez 512 działkowców. W ostatnich latach działki pełnią coraz częściej funkcje rekreacyjne, zwłaszcza gdy ich właścicielami są ludzie młodzi.
Stowarzyszeniem kieruje 8 - osobowy Zarząd wybierany co cztery lata, którego prezesami byli: Franciszek Struzik, Józef Karpiński, Zdzisław Załuski, a od września 2015 roku - Barbara Szpilkowska.
Stowarzyszenie Cierpiących na Padaczkę
Grupa inicjatywna Stowarzyszenia Ludzi Cierpiących na Padaczkę zawiązała się w roku 1985 za sprawą Zofii Robak. W 1991 roku powstaje w mieście Klub Epileptyka, któremu przewodzi Zofia Robak. Dwa lata później powstaje w mieście Oddział Okręgowy Polskiego Stowarzyszenia Ludzi Cierpiących na Padaczkę, a prezesem zostaje Zofia Robak. Po jej śmierci w 1994 roku oddziałem kieruje Helena Kocięba, a od lutego 1996 roku Jadwiga Grochowalska. Oddział w Sławnie został rozwiązany 1 listopada 2015 roku.
Przez cały okres działania zajmował się sprawami socjalnymi i rehabilitacją członków, poprzez organizowanie kursów tańca, zajęć muzycznych, pikników integracyjnych. Organizował także bale charytatywne, spotkania integracyjne dla rodzin chorych na padaczkę, warsztaty dla wielu grup podczas, których uczono jak udzielić pomocy podczas napadu padaczki. Oddział organizował akcję „Zauważ mnie” - pierwszy marsz trwał dwa tygodnie, odbył się ze Sławna do Warszawy w 2011 roku - trasa liczyła 465 kilometrów.
Stowarzyszenie organizowało również zawody Nordic Walking - w Sławnie odbywał się puchar Pomorza; Dzień Sportu Osób Niepełnosprawnych; projekt „Motyle w Dolinie Tęczy” w ramach którego prowadzano warsztaty taneczne, muzyczne, teatralne. Projekt zakończono spektaklem „Pokażę ci świat”.
Fundacja Dziedzictwo od 1991 roku
Do najdłużej działających organizacji lokalnych należą dwie fundacje - Fundacja „Dziedzictwo” oraz Fundacja „Rodzina”.
Akt notarialny ustanawiający Fundację „Dziedzictwo” podpisany został 19 lipca 1991 roku. Kilka miesięcy później - 7 stycznia 1992 roku - Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy wpisał ją do Krajowego Rejestru Sądowego.
Celem statutowym Fundacji jest ochrona zabytków i krajobrazu kulturowego ziemi sławieńskiej.
Fundacją od początku kieruje 3 osobowy zarząd. Jej prezesem jest poznański archeolog Włodzimierz Rączkowski, a wiceprezesem sławieński regionalista Jan Sroka, sekretarzem Maria Wojtkowiak. W ciągu 25-letniej działalności Fundacja zrealizowała wiele przedsięwzięć. Organizuje konferencje naukowe (m.in. cykl konferencji Historia i kultura ziemi sławieńskiej i wydaje materiały pokonferencyjne - dotąd ukazało się 12 tomów), konkursy na wspomnienia mieszkańców, wydaje wiele ulotek, folderów i katalogów z okazji organizowanych i współorganizowanych przez nią imprez i wystaw, jak również książek poświęconych przeszłości miasta i powiatu. W latach 90-tych ubiegłego wieku była organizatorem letnich obozów naukowych dla studentów archeologii, biologii, architektury z Uniwersytetu A. Mickiewicza i Politechniki Poznańskiej. Studenci prowadzili m.in. prace wykopaliskowe w Sławsku i we Wrześnicy
Z inicjatywy Fundacji prowadzono też badania ratownicze; m.in. w drugiej połowie lat 90. w Sławnie w związku z zakładaniem nowej kanalizacji. W kościele w Sławsku na początku lat 90-tych odkryto fragmenty średniowiecznej posadzki, która następnie - w wyniku działań Fundacji - została w formie odkrywki udostępniona do zwiedzania.
Od 1996 roku - przez 15 lat - w lipcu fundacja organizowała imprezę historyczno - rekreacyjną „Sobota na grodzisku”, mającą w zabawowej formie popularyzować wiedzę o przeszłości ziemi sławieńskiej. Jej współorganizatorem był Urząd Gminy w Sławnie oraz Sławieński Dom Kultury. Poprzedzały ją tygodniowe warsztaty dla dzieci i młodzieży prowadzone przez studentów i absolwentów archeologii z Poznania (Stowarzyszenie Archeologiczne „Przeszłość dla Przyszłości).
Fundacja Rodzina od 1994 roku
Fundacja „Rodzina” ustanowiona przez Marię Poprawską i Jana Srokę (akt notarialny 16 sierpnia 1994 roku) została zarejestrowana 10 października tego samego roku.
Jej powstanie poprzedziła kilkuletnia działalność opiekuńczo-charytatywna. Była to prowadzona w salkach parafialnych świetlica dla dzieci z trudnościami w nauce „Pomoc lekcyjna” oraz wspomaganie rodzin zubożałych na skutek przemian społeczno-politycznych początku lat dziewięćdziesiątych. Takie też zadania - pomoc tym rodzinom, a zwłaszcza dzieciom, wypisano jako główny cel. a