PIT za 2015 rok. Jaki wybrać formularz

Kaśka Borek

Przed nami czas rozliczeń rocznego podatku. Podpowiadamy, jak to zrobić. Sprawdź, z jakich ulg i odliczeń podatkowych możesz ewentualnie skorzystać.

Jeśli chodzi o opodatkowanie dochodów (przychodów) osób fizycznych (czyli przysłowiowego Kowalskiego czy Nowaka), obowiązują formularze zeznań rocznych: PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 oraz PIT-39. Który masz wybrać? To zależy, z jakiego źródła osiągnąłeś przychody w danym roku podatkowym.

Zapamiętaj: to źródło Twojego przychodu oraz sposób jego opodatkowania decyduje o rodzaju zeznania (formularza), na którym powinieneś się rozliczyć. Jeśli w danym roku miałeś kilka przychodów, różnego rodzaju, które są opodatkowane według odmiennych zasad, może będziesz musiał złożyć więcej niż jeden PIT.

Najczęściej składanym zeznaniem jest PIT-37.

PIT-37
Wypełniasz go, jeśli uzyskałeś przychody: * wyłącznie w Polsce, * za pośrednictwem płatnika (na przykład pracodawcy), * opodatkowane przy zastosowaniu skali podatkowej.

W szczególności dotyczy to przychodów:

• ze stosunku pracy i służbowego oraz pracy nakładczej,
• z emerytur lub z rent krajowych (w tym rent strukturalnych i rent socjalnych), świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłek chorobowy),
• ze stypendiów,
• z działalności wykonywanej osobiście (np. z umów na zlecenie),
• ze świadczeń wypłaconych z Funduszu Pracy (na przykład zasiłek dla bezrobotnych) lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• z praw autorskich i innych praw majątkowych.

Uwaga!
Jeżeli w roku podatkowym prowadziłeś działalność gospodarczą czy działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane według skali podatkowej, uzyskałeś dochody z zagranicy lub musisz doliczyć do uzyskanych dochodów dochody swoich małoletnich dzieci (wykazywane w załączniku PIT/M) oraz gdy miałeś dochody z najmu - rozliczasz się na formularzu PIT-36. I to właśnie w nim wykazujesz na przykład wynagrodzenie ze stosunku pracy.

Kiedy inne formularze

Jeżeli dla dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej wybrałeś opodatkowanie jednolitą stawką podatku 19 proc., składasz odrębne zeznanie na formularzu PIT-36L.

1. Jeżeli dla przychodów z działalności gospodarczej lub z tytułu umów najmu, podnajmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze wybrałeś opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, składasz odrębne zeznanie na druku PIT-28.
2. Jeżeli osiągnąłeś przychody z kapitałów pieniężnych, na przykład z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (dotyczy to na przykład obligacji), składasz odrębne zeznanie na formularzu PIT-38.
3. Jeżeli dokonałeś odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych (np. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, prawa wieczystego użytkowania gruntu), które kupiłeś po 2008 roku, składasz odrębne zeznanie na formularzu PIT-39.

Warto wiedzieć

• Wszystkie formularze podatkowe możesz pobrać i wydrukować ze strony internetowej Ministerstwa Finansów www.finanse.mf.gov.pl Urząd skarbowy przyjmie także ich kserokopie.

W rozliczeniu rocznym pomogą informacje, które dostałeś od swojego płatnika do końca lutego tego roku:

• PIT-11 - daje go m.in. zakład pracy, zleceniodawca, organ zatrudnienia (jak urząd pracy),
• PIT-11A - daje go organ rentowy (jak ZUS), jeśli był zobowiązany do sporządzenia obliczenia rocznego PIT-40A,
• PIT-8C - informuje o wypłaconym stypendium, o dochodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych (sprzedaż akcji),
• PIT-R - informuje o kwotach wypłaconych z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich.

Na podstawie danych zawartych w tych informacjach w zeznaniu wykazujesz: przychody, koszty uzyskania przychodów, dochody/straty, zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, zaliczki pobrane przez płatników.

Może zdarzyć się tak, że płatnik nie wystawi Ci informacji. Nawet jednak jeśli zapomni o tym obowiązku, to Ty musisz wypełnić swój - to znaczy rozliczyć się z przychodów otrzymanych za pośrednictwem tego właśnie płatnika!

Ulgowa forma opodatkowania

Gdy już wiesz, na jakim formularzu masz się rozliczyć, sprawdź, czy możesz skorzystać z preferencyjnej formy opodatkowania swoich dochodów. Przeznaczona jest dla małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci. Skorzystają z niej na wniosek wyrażony w zeznaniu PIT-36 albo PIT-37.

Gdy jesteście małżeństwem

1. Wniosek o łączne opodatkowanie dochodów małżonków można złożyć również w sytuacji, gdy ślub wzięliśmy przed rozpoczęciem roku podatkowego, a nasz małżonek zmarł w jego trakcie albo pozostawaliśmy w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a małżonek zmarł po jego upływie, a przed złożeniem zeznania podatkowego.
2. Z preferencyjnego opodatkowania dochodów małżonków można również skorzystać w sytuacji, gdy jeden z partnerów nie osiągnął w roku podatkowym żadnych dochodów opodatkowanych według skali podatkowej lub osiągnął je, ale w wysokości, która nie powoduje obowiązku zapłaty podatku (3.089 zł).

Zapamiętaj: preferencyjne opodatkowanie dochodów małżonków polega na określeniu podatku w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy ich łącznych dochodów.

Gdy jesteś samotnym rodzicem
Preferencyjne opodatkowanie dochodów rodzica (lub opiekuna prawnego) samotnie wychowującego dziecko oraz nie będącego w związku małżeńskim (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódką, rozwodnik) polega na określeniu podatku w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko.

Z tej możliwości może też skorzystać osoby, która jest w formalnej separacji albo w związku małżeńskim, ale jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub też odbywa karę pozbawienia wolności.

O tym musisz pamiętać

Jeśli dla celów podatkowych masz miejsce zamieszkania w innym niż Polska państwie UE lub w należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego czy też w Szwajcarii, też możesz w zeznaniu PIT-36 albo PIT-37 złożyć wniosek o preferencyjne opodatkowanie dochodów małżonków albo osoby samotnie wychowującej dzieci, (jeśli spełniasz warunki określone w ustawie).

Z jakich ulg i odliczeń podatkowych można skorzystać

Od dochodu odliczysz:

1. składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne potrącone ze środków podatnika,
2. wpłaty na IKZE dokonane w roku podatkowym (do określonej wysokości),
3. ulgę rehabilitacyjną,
4. dokonane w roku podatkowym zwroty nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika,
5. darowizny przekazane na cele pożytku publicznego organizacji prowadzącej działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, na cele kultu religijnego (np. na budowę kościoła) lub cele krwiodawstwa i na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą,
6. wydatki na internet,
7. ulgę na nabycie nowej technologii - gdy prowadzisz własną działalność,
8. ulgę odsetkową - dotyczy osób, które do 31 grudnia 2006 podpisały stosowną umowę o kredyt czy pożyczkę mieszkaniową).

Od podatku odliczysz:

1. składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75 proc. podstawy wymiaru tej składki,
2. ulgę na dzieci.
3. ulgę dla osiągających dochody z pracy wykonywanej za granicą, a rozliczane przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego,
4. ulgę z tytułu systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej (gdy nabyłeś do niej prawo przed 1 stycznia 2002 roku),
5. ulgę z tytułu wydatków na ubezpieczenia społeczne osoby zatrudnionej w ramach umowy aktywizacyjnej zawartej przed 1 stycznia 2007.

Konsultacja merytoryczna: Izba Skarbowa w Zielonej Górze