Pokrzywę trzeba polubić
Sprawdzone sposoby na wzmocnienie odporności. Pokrzywa zwyczajna to roślina wieloletnia o dużej sile wzrostu i odradzania. Wyrasta w zależności od żyzności podłoża od 50 do 150 centymetrów. Liście ma ciemnozielone, sercowate i ząbkowane po brzegu. Cała roślina pokryta jest parzącymi włoskami, w których znajdują się zbiorniczki z kwasem mrówkowym i histaminą. W czerwcu na roślinach zaczynają pojawiać się kwiaty zebrane w podłużne, zwisające kwiatostany.
Pokrzywa lubi rosnąć blisko domostw. Czasem ma się wrażenie, jakby zawsze wędrowała za człowiekiem. Rośnie też na rumowiskach, na skrajach lasów, blisko rowów, strumieni, gdzieś w zaroślach, na przychaciach i przy płotach. Nie przeszkadza jej nawet półcień.
Pokrzywę trzeba polubić
Równie przydatny w leczeniu jest jeszcze jeden gatunek - pokrzywa żegawka - po łacinie Urtica urens. Ta jest rośliną jednoroczną, zwykle występującą w zaniedbanych ogrodach.
W ziołolecznictwie, kuchni i kosmetyce najczęściej stosuje się liście i młode pędy pokrzywy. Typowo lecznicze są natomiast korzenie, rzadziej jej nasiona. Do zbioru roślin przystępujemy od końca kwietnia do mniej więcej połowy czerwca. Warunkiem uzyskania wartościowego surowca jest to, aby zdążyć przed wytworzeniem na roślinach kwiatostanów. Kwitnąca pokrzywa staje się włóknista, mniej soczysta i zawiera zdecydowanie mniej witamin, soli mineralnych oraz innych wartościowych substancji służących zdrowiu. W ciągu lata można mieć jednak kilka zbiorów. Wystarczy tylko co pewien czas ściąć rośliny tuż przy ziemi - wówczas szybko odrastają.
Wiosną i latem warto oczywiście wykorzystywać świeżo zerwane liście i młode niekwitnące pędy pokrzywy. Pamiętajmy, aby zrobić z niej zapas na resztę roku poprzez zasuszenie. Dla wygody ścina się w rękawiczkach sekatorem lub kosą całe rośliny. Po odrzuceniu pożółkłych liści rozkłada się pędy cienką warstwą w przewiewie pod zadaszeniem (np. na czystym strychu). Kiedy już dobrze wyschną, łatwo oddziela się od nich same liście.
Nieocenione źródło witamin i soli mineralnych
Gwarancją skuteczności kuracji pokrzywą jest znakomicie skomponowany skład chemiczny tej rośliny. Świeże liście i młode pędy oraz wyciskany z nich sok to nieprzeciętny skarbiec witaminy C (potrafią jej zawierać aż do 0,6%). To mniej więcej 2,5 razy więcej niż świeży sok z cytryny. Pokrzywa zasłynęła także z bogactwa witaminy K (aż do 0,64%). Kryje w sobie cały komplet witamin z grupy B - najwięcej wit. B2. Roślina ta wyróżnia się dużą zawartością witamin E, kwasu pantotenowego i foliowego oraz karotenu (prowitamina A). W 100 g surowca leczniczego doliczono się aż 18 g przeróżnych soli mineralnych. Wśród nich znajdujemy najwięcej wapnia, potasu, żelaza (!), krzemu, magnezu, siarki, fosforu, cynku oraz rzadkich mikroelementów, jak np. molibden, kobalt, miedź, mangan itd. W liściach i zielu pokrzywy znaleziono i inne związki czynne: kwasy organiczne, fenolokwasy, flawonoidy, garbniki, karotenoidy, fitosterole itd.
Pani doktor pokrzywa
Noty pochwalne dla pokrzywy zamieszczali w swych dziełach wielcy lekarze i botanicy starożytni: Hipokrates, medyk nadworny Nerona - Dioskurides, Pliniusz Starszy, Paracelsus i Scribonius Largus. Pokrzywa była ulubioną rośliną leczniczą słynnej benedyktynki - świętej Hildegardy.
Już od dawna pokrzywę w różnych postaciach podawano ludziom słabym, bladym - cierpiącym na anemię. Zauważono bowiem, że ma ona wprost zdumiewające właściwości krwiotwórcze. Dzieje się to za sprawą bogactwa witamin i soli mineralnych zawartych w tej roślinie (m.in. żelaza, witaminy K i kwasu foliowego). Sok ze świeżej pokrzywy z miodem pszczelim proponuje się osobom wyczerpanym długimi chorobami, stresem, często zapadającym na choroby z przeziębienia i grypę, rekonwalescentom i po przeprowadzonych zabiegach chirurgicznych (także dla wyrównania ubytków krwi).
Pokrzywa to prawdziwy skarb dla ludzi, którzy prowadzili kurację antybiotykami, bo sprawnie naprawia wywołane nimi szkody. Udowodniono naukowo, że roślina ta pobudza pracę układu odpornościowego i wzmaga tworzenie się w organizmie nieocenionej broni przed wirusami - interferonów. Pokrzywa to także niewyobrażalne dobrodziejstwo dla chorych na nowotwory, którzy szybciej odzyskują siły, np. po wykonanych zabiegach radio- i chemioterapii (tu zalecamy np. sok z miodem bądź miód ze sproszkowanymi jej liśćmi).
Należy też dodać, że pokrzywa należy do uznanych przez naukę roślin o właściwościach przeciwrakowych. Działa poza tym przeciwzapalnie. Stanowi nieprzebrane źródło łatwo przyswajalnych witamin, minerałów i enzymów pobudzających ogólny metabolizm. Uodparnia organizm na czynniki wyniszczające, np. toksyny zawarte w pożywieniu, wodzie i powietrzu. Pijąc sok z pokrzywy lub jedząc często sałatki i surówki z jej liśćmi, dużo szybciej odzyskuje się siły w przypadku zmęczenia wiosennego.