Polacy, heretycy i poganie

Kościół musi się zmienić, uderzyć w piersi i oczyścić z nadużyć - mówi prof. Zbigniew Pasek, religioznawca. Tłumaczy, jak pojmujemy katolicyzm i dlaczego tak wielu młodych ludzi odchodzi od Kościoła.

Jak wierzą Polacy?

Nasz katolicyzm jest bardziej zbliżony do południowych odmian religijności - jest ludowy, maryjny, silnie naznaczony sarmackim przywiązaniem do obrzędowej strony religii. Także pełen przesądów i magicznych praktyk. W latach 70. prof. Piwowarski prowadził badania o religijności Polaków. Publikacje pokazały m.in., że około jedna trzecia katolików w Polsce nie zna podstawowych prawd wiary. Reszta interpretuje je niepoprawnie albo selektywnie. Wiele osób sądzi, że Święta Trójca to Józef, Maryja i Jezus. Gdyby działała dzisiaj inkwizycja, to z jej punktu widzenia, Polacy to heretycy i poganie, bo nie posiadają podstawowej wiedzy katolickiej.

Mimo to jesteśmy w czołówce, jeśli chodzi o liczbę wierzących i praktykujących - to około 50 proc. społeczeństwa. A Polaków, deklarujących wiarę w Boga, jest aż 90 proc.

Dlatego z zainteresowaniem śledzę to, co obecnie dzieje się w polskim Kościele. Czy stanie się tak jak w Irlandii, gdzie po ujawnieniu skali pedofilii wśród księży poparcie dla Kościoła jako instytucji spadło radykalnie, niemal o połowę? W Polsce chyba tak nie będzie, bo wydaje mi się, że Polacy nie mają wyobraźni, co do alternatywy kulturowej.

To znaczy?

W Polsce katolicyzm nie jest religią, tylko formą kulturową.