Przedłuża młodość

Zbigniew T. Nowak

Łacińska nazwa gatunkowa ginseng w dosłownym tłumaczeniu z języka chińskiego znaczy esencja człowieka. Żeń -szeń nazywany jest także „solą ziemi”, „duszą jaspisu”, „darem nieśmiertelności”, „cudem świata”, „korzeniem życia”… Od wieków roślina ta jest uznana na świecie za wyjątkowy lek.

Tam, gdzie rośnie żeń-szeń

Uzdrawiająca i odmładzająca moc żeń-szenia znana była już w Chinach, Mongolii, Korei i w Tybecie od ponad 4000 lat. Podobno jako pierwszy doświadczył nadzwyczajnych właściwości tej starej jak świat rośliny wielki myśliciel chiński o nazwisku La Tse. A było to mniej więcej w 320 roku przed Chrystusem.

Żeń-szeń to nadzwyczaj interesująca roślina. Potrafi żyć 150, a nawet 200 lat. Osiąga wysokość 30-70 centymetrów. W pierwszym roku po wykiełkowaniu tworzy jedynie jeden liść, natomiast na pojawienie się trzeciego liścia trzeba poczekać nawet 10 lat. Liście żeńszeniowe są palczaste, ciemnozielone, z połyskiem i ząbkowane po brzegach. Starsze rośliny również zakwitają, a ich kwiaty mają kolor bladozielonkawy. Wydają potem czerwone owoce wypełnione nasionami. Te kiełkują dopiero po 20-22 miesiącach od wysiewu, a czasem i po trzech latach. Rośliny żeń-szenia znoszą bez żadnych uszkodzeń temperaturę do -43ºC. Rosną dziko w lasach cedrowo-liściastych i na zboczach górskich w Chinach, Korei i w Tybecie. W ostatnich latach roślinę tę uprawia się także na specjalnych plantacjach (odpowiednio zacienianych) dla przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego. U nas sadzą go niekiedy doświadczeni miłośnicy roślin na działkach i w ogródkach. Żeń-szeń próbuje się uprawiać także na plantacjach w Polsce. Surowiec do produkcji leków i kosmetyków najczęściej sprowadzany jest z Chin.

Lista dobroczynnych związków

Właściwościami leczniczymi obdarzone są korzenie żeń-szenia, które zbiera się nie wcześniej, niż gdy rośliny mają 4-5 lat. Niekiedy korzeń takiej rośliny waży kilka bądź kilkanaście gramów.

Korzeń żeń-szenia jest ciągle przedmiotem nadzwyczaj szczegółowych badań w licznych laboratoriach i klinikach świata. To one wykazały, że zawiera w swym składzie sporo glikozydów (do 21%), nieco skrobi, olejku lotnego, a poza tym witaminy z grupy B (najwięcej witaminy B1 i B2) oraz witaminę C. Według najnowszych raportów medycznych, najbardziej aktywnymi związkami czynnymi żeń-szenia są ginsenozydy i panaksozydy (należą do grupy saponin). Dobrodziejstwem dla układu odpornościowego są ponadto polisacharydy zawarte w korzeniach tej rośliny. W korzeniach znajdujemy także cenne minerały: żelazo, magnez, cynk, potas oraz pektyny. Mimo ogromnego postępu medycyny i wysiłku uczonych nie poznano jednak dokładnie wszystkich substancji leczniczych żeń-szenia.

Uchodzi za lekarstwo przedłużające życie
Leki wyrabiane z korzeni żeń-szenia należały kiedyś do najdroższych. Był taki czas, że za same tylko korzenie płacono 18 razy więcej niż za złoto. Cesarze chińscy musieli płacić za tajemne mikstury żeńszeniowe ogromne pieniądze, aby wypróbować ich rewelacyjną, odmładzającą moc. Sporządzaniem takich mikstur zajmowali się prawie zawsze mnisi taoiccy. Recepty na nie były strzeżone niczym bezcenny skarb. Zapiski chińskie zdradzają, że jeden z takich cudownie działających leków wyrabiano z korzeni żeń-szenia, cętkowanego jelenia i kości tygrysa. Lek ten mógł być podawany wyłącznie cesarzom i pierwszym damom dworu. Nikomu poza nimi!

Od tysięcy lat żeń-szeń uchodzi w świecie za skuteczny środek pobudzający witalność organizmu. Bywa często polecany ludziom słabym, skrajnie wyczerpanym długimi chorobami, po operacjach, radioterapii, chemioterapii. Badania kliniczne prowadzone nad żeń-szeniem donoszą, że roślina ta wzmaga siły odpornościowe poprzez zwiększenie w organizmie produkcji limfocytów typu T oraz komórek odpornościowych NK. Zaobserwowano również, że regularna kuracja tą rośliną sprzyja regeneracji układu odpornościowego organizmu wskutek przechodzenia ciężkich chorób, np. nowotworów, oraz że pobudza biosyntezę białka. Żeń-szeń skutecznie unieszkodliwia poza tym wolne rodniki, które uszkadzają m.in. strukturę łańcuchów genetycznych (także wytwarzanych w organizmie do walki z patogenami przeciwciał). Żeń-szeń okazał się nieoceniony w przystosowywaniu organizmu do uciążliwych warunków. Powinni o nim pamiętać wszyscy prowadzący aktywny tryb życia - pełen stresu. Regeneruje wszystkie organy wewnętrzne i poprawia dotlenienie mózgu. Pomaga na dłużej zachować siły i jasny, twórczy umysł. Jest lekiem przedłużającym życie i stanowi wypróbowany środek stosowany szeroko w geriatrii - dolegliwościach typowych dla wieku starczego. Wzmacnia układ nerwowy, przywraca spokój wewnętrzny, chęć do życia i pracy. Oddala skutecznie bezsenność i wyczerpanie nerwowe.

Syrop dodający sił

Składniki:
1 szklanka gęstego soku (syropu) z aronii, 1 butelka ( 100 ml) gotowej nalewki z żeń-szenia (z apteki).

Przygotowanie:
Do soku z aronii dodać nalewkę z żeń-szenia. Całość dobrze wymieszać i zlać do szczelnej butelki z ciemnego szkła. Odstawić na tydzień. Przechowywać zawsze w lodówce.

Stosowanie:
2-3 razy w ciągu dnia po 1 łyżce uzyskanego syropu między posiłkami. Po 4 tygodniach kuracji zrobić dwutygodniową przerwę. Syropu nie stosować tuż przed snem, gdyż działa stymulująco na komórki mózgowe i może utrudniać zasypianie.

Pożytek dla zdrowia:
Syrop regeneruje organizm, działa ogólnie wzmacniająco, przywraca utracone siły. Uodparnia organizm na trudne warunki środowiska. Usuwa zmęczenie nerwowe i fizyczne. Wzmaga siły odpornościowe organizmu - uodparnia na infekcje. Idealny dla ludzi aktywnych, narażonych na stres, wysiłek umysłowy, a także dla osób wyniszczonych chorobami. Aktywizuje pracę mózgu (dotlenia komórki mózgowe). Jest dobrym środkiem stosowanym w geriatrii. Poprawia samopoczucie, zwiększa odporność na stres. Neutralizuje wolne rodniki.