Rynek 16. Dom Goldklangów, bogatych Żydów oraz ich wyjątkowych lokatorów
Neorenesansowa narożna kamienica przy Rynku, jest jednym z najpiękniejszych budynków w Sączu. Kiedyś tętniło użycie. Dzisiaj jest tylko bank, nieczynna kawiarnia, wiele lokali do wynajęcia
Przy sądeckim rynku znajduje się piękna neorenesanoswa kamienica z fasadą rozciągającą się aż do ulicy Pijarskiej.
Dom kojarzony jest z rodziną Goldklangów, jedną z najbardziej wpływowych i najbogatszych rodzin żydowskich w Nowym Sączu. Przez wiele pokoleń ciężką pracą zdobywali fundusze na wzniesienie rodowej siedziby.
Z racji, że był to olbrzymi budynek nosił trzy adresy: Rynek 16, Romanowskiego 1 i Pijarska 22. Część od Pijarskiej, po wielkim pożarze z 1894 r., wyglądała jak parterowy dom, a zaprojektował ją Jędrzej Jenkner.
Jak wynika z dokumentów cała kamienica powstała niewiele później, tu po wspomnianej pożodze. Podstawą budowy były stare fundamenty. W tym czasie znacząco różniła się elewacja od strony ul. Pijarskiej i Rynku, a ujednolicono ją dopiero po przebudowie, według projektu Stanisława Eliasza.
Budynek w stylu neorenesansowym jest jednym z najpiękniejszych jego realizacji architektonicznych, a kamienica stanowi perłę wśród domów sądeckiego rynku. Jako jedyna posiada parter i piętro, gdzie okna objęte są w attykowe obramienia. Od strony Rynku kamienica podzielona jest jakby na trzy ryzality: w dwóch bocznych znajdują się balkony z dwoma oknami, a w środkowym cztery okna. Obramienia w bocznych ryzalitach zawierają półokrągłe wykończenia, odwołujące się do wyglądu parteru. Okna środkowe zawierają trójkątne wykończenie obramienia, z bogato zdobionym gzymsem. Piękna ornamentyka roślinna, która pnie się pod samym dachem, stanowi ukoronowanie całości.
Czytaj więcej:
- Czy wśród lokatorów Goldklangów znajdziemy wielu znanych ludzi?
- Jaka była historia budynki, co się w nim znajdowało?
Jeżeli chcesz przeczytać ten artykuł, wykup dostęp.
-
Prenumerata cyfrowa
Czytaj ten i wszystkie artykuły w ramach prenumeraty już od 3,69 zł dziennie.
już od
3,69 ZŁ /dzień