To muzeum jest opowieścią o człowieku, któremu udało się zmienić świat

O czterech latach działania Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach mówi jego dyrektor ksiądz dr Jacek Pietruszka.

Ze statystyk wynika, że progi Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach przekroczyło już ponad milion osób. Jak to się stało, że do domu rodzinnego papieża przybywają takie tłumy?

Ks. dr Jacek Pietruszka: Odpowiedź jest bardzo prosta. Świat kocha Jana Pawła II i ludzie pragną być w miejscu, w którym się urodził i przeżył pierwsze 18 lat swojego życia. Przybywający do muzeum chcą niejako dotknąć historii, chcą przez swoją wędrówkę, pielgrzymkę oddać hołd świętemu papieżowi z Wadowic. Oczywiście dużą pomocą w takim zbliżeniu się do Jana Pawła jest nowoczesne, multimedialne, narracyjne muzeum - pierwsze i jedyne takie miejsce, gdzie możemy „ramię w ramię” z Janem Pawłem II przejść przez całe jego życie.

Nowe muzeum działa od 2014 roku, jednak historia wystawy w domu papieża rozpoczęła się dużo wcześniej?

Bezpośrednio po wyborze kard. Karola Wojtyły na papieża, bo już 17 października 1978 roku, ludzie zaczęli przyjeżdżać do Wadowic, aby zobaczyć miejsce, w którym się urodził, oraz jego parafialny kościół. Wówczas wadowicki proboszcz ks. dr Edward Zacher - katecheta Karola z lat młodzieńczych - zaczął myśleć o stworzeniu muzeum w mieszkaniu zajmowanym kiedyś przez rodzinę Wojtyłów. Z wielkim wsparciem tej inicjatywy wystąpił kard. Franciszek Macharski - ówczesny metropolita krakowski. Dzięki staraniom tych kapłanów można było już w 1984 roku, w dzień urodzin Karola Wojtyły, otworzyć małe muzeum. W trzech pomieszczeniach, stanowiących niegdyś mieszkanie, prezentowano eksponaty należące do rodziny i samego papieża.

Czy z biegiem lat kolekcja się powiększała?

Pierwsze muzeum i obecna ekspozycja to jedno i to samo miejsce, znacznie jednak rozbudowane i unowocześnione. Na początku nowego stulecia Fundacja Ryszarda Krauzego wykupiła kamienicę od Chaima Bałamuta i przekazała archidiecezji krakowskiej. 12 kwietnia 2010 roku zawarta została umowa tworząca instytucję kultury województwa małopolskiego pod nazwą Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach, podpisana przez cztery zakładające ją podmioty: ministra kultury i dziedzictwa narodowego, województwo małopolskie, gminę Wadowice oraz archidiecezję krakowską.

Opracowanie koncepcji i wykonanie nowej ekspozycji powierzono firmie Kłaput Project. Przywrócono kamienicy wygląd z lat trzydziestych XX w. oraz odtworzono, możliwie jak najwierniej, wygląd mieszkania Wojtyłów. Pomogły w tym rozmowy z ludźmi, którzy często gościli w domu Karola. Sercem muzeum pozostało zachowane w oryginalnych pomieszczeniach mieszkanie rodziny przyszłego papieża. Całość zyskała charakter narracyjny, sale ułożono tematycznie i chronologicznie tak, by prowadzić widza przez kolejne etapy życia Karola Wojtyły. Osiem lat temu muzeum, po gruntownej przebudowie, zostało otwarte ponownie. Nie udałoby się to bez wsparcia finansowego ze strony województwa małopolskiego, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz środków pochodzących z funduszy unijnych.

Wydaje się, że o Janie Pawle II powiedziano i napisano już wszystko. Jaka jest więc rola tego muzeum?

Ludzie we wszystkich zakątkach świata znają Jana Pawła II. Jednak ta wiedza jest bardzo ogólna i często ogranicza się do najbardziej podstawowych faktów z życia Karola Wojtyły. Dla młodego pokolenia papież z Polski jest już postacią historyczną. Muzeum jest takim miejscem, w którym ludzie mogą wzbogacić swoją wiedzę w bardzo dużym stopniu, a zarazem niezwykle przystępnym. Kompozycja muzeum, dzięki multimediom, artefaktom, jak i pomocy przewodnika, staje się niezwykłą opowieścią o człowieku, który zmieniał świat i był świadkiem Chrystusa na przełomie stuleci. Misją muzeum jest upamiętnianie i przekazywanie spuścizny po Janie Pawle II kolejnym pokoleniom poprzez rzetelną wiedzę o jego życiu i nauczaniu.

Gromadzenie i prezentowanie pamiątek jest także ważną i oczywistą działalnością, jaką się zajmuje muzeum. Aktywnie propagujemy działalność na rzecz rodziny i społeczności lokalnej poprzez organizowane konferencje, warsztaty i lekcje muzealne, koncerty i inne wydarzenia związane z ważnymi datami z życia Jana Pawła II. Ekspozycja, która składa się z 16 stref opisujących kolejne etapy życia i działalności patrona muzeum, przyciąga rokrocznie około 250 tys. gości. Prezentujemy blisko 200 autentycznych pamiątek związanych z życiem Jana Pawła II i jego rodziny oraz 140 archiwalnych zdjęć.