Ze studni do pojenia cielaków w Lipinkach wypłynęła ropa

Czytaj dalej
Fot. archiwum
Andrzej Ćmiech

Ze studni do pojenia cielaków w Lipinkach wypłynęła ropa

Andrzej Ćmiech

Parafinę z Lipinek w XIX wieku eksportowano do Anglii, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwecji i Francji. Prawdziwą bizneswoman z tej miejscowości była Jadwiga Straszewska, właścicielka wsi.

,,Lipinki wieś domu hrabiów Kuropatnickich, pięknym nowo wymurowanym kościołem ozdobiona, mauzoleami wielu, wieżą wysoką blachą pobitą i obszernym obmurowaniem kościoła z murowanymi domami dla duchowieństwa“ - pisał o Lipinkach Ewaryst Kuropatnicki w dziele ,,Geografia albo dokładne opisanie Królestw Galicji i Lodomerii” w 1786 r.

Kazimierzowskie początki

Lipinki zostały lokowane przez Kazimierza Wielkiego na fali królewskiej akcji osadniczej na południu ówczesnej Polski. Było to możliwe dzięki korzystnej sytuacji polityczno-gospodarczej kraju, spowodowanej umocnieniem przymierza z Węgrami, które dało gwarancję bezpieczeństwa i powodzenia akcji osadniczej na naszych terenach.

Stało się to 22 lutego 1363 r. w Bieczu, kiedy to król Kazimierz powierzył Michałowi z Cieszyna ,,osadzenie na prawie niemieckim magdeburskim nowej wsi obejmującej siedemdziesiąt łanów w lesie, powszechnie zwanym Lasem Brunowym”.

Za trud osadzenia nowej wsi, wspomniany Michał otrzymał od króla prawo założenia: karczmy, młyna z trzema kołami, kramu sukienniczego, kramu szewskiego oraz założenia browaru.

Lipinki były początkowo własnością królewską, a następnie tenutą, czyli dzierżawą królewską w rękach szlacheckich. W połowie XVI w. dzierżawcami Lipinek stali się Cieklińscy.

W tym okresie Lipinki były silnym ośrodkiem bartnictwa na ziemi bieckiej. Hodowano tu pszczoły przede wszystkim w barciach leśnych i przydomowych. Z tego okresu pochodzi nieprzyjemna notatka z ksiąg grodzkich bieckich, mówiąca że za kradzież pszczół Kazimierz Cygonik z Lipinek został skazany przez sąd w Bieczu na darcie czterech pasów, a następnie na ścięcie głowy.

Pierwszy komediopisarz Polski w Lipinkach

W 1598 r. w Lipinkach zamieszkał Piotr Ciekliński, żołnierz, dyplomata oraz literat. Był on autorem dzieła ,,Potrójny z Plauta”, uznawanego powszechnie za pierwszą komedię polską. Mieszkając w Lipinkach, oddawał się pracy ziemiańskiej, jak i pracy literackiej.

Czytaj więcej, a dowiesz się o dwóch obliczach lipińskiej nafty oraz o powojennych perypetiach we wsi i w gminie.

Pozostało jeszcze 72% treści.

Jeżeli chcesz przeczytać ten artykuł, wykup dostęp.

Zaloguj się, by czytać artykuł w całości
  • Prenumerata cyfrowa

    Czytaj ten i wszystkie artykuły w ramach prenumeraty już od 3,69 zł dziennie.

    już od
    3,69
    /dzień
Andrzej Ćmiech

Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2024 Polska Press Sp. z o.o.